3 พฤติกรรมทำฟันผุที่ควรรู้ คุณกำลังทำอยู่หรือเปล่านะ ?

ฟันผุ มันผุได้ยังไง อันตรายแค่ไหน ทำไมไม่ควรมองข้าม!?! รู้หรือไม่คะว่าปัญหาฟันผุเนี้ยมันใกล้ตัวพวกเราทุกคนมาก และแอดมินเชื่อว่าตัวคนไข้ที่กำลังอ่านบทความนี้อยู่ก็มีความเสี่ยงหรือเคยเจอปัญหานี้กันมาแล้วทั้งนั้น แต่ด้วยความที่มันสิ่งที่ใครหลายคนต่างเจอกันประจำ จนทำให้ดูเหมือนเป็นเรื่องเล็กน้อยนี้ มันส่งผลลัพธ์ตามมาที่ไม่ค่อยดี ถึงขนาดที่ลุกลามไปถึงการสูญเสียฟันแท้ เคี้ยวอาหารไม่อร่อยไปอีกยาวนานเลยนะ! ในวันนี้แอดมินจึงมาแชร์ความรู้ รวมทั้งวิธีรักษา ป้องกัน และการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมง่าย ๆ ที่เอาไปใช้ได้ทันทีเพื่อให้ทุกคนมีสุขภาพฟันที่แข็งแรงดี ไม่มีปัญหาฟันผุเป็นรูแล้วค่า

ฟันผุคืออะไร อาการมันเป็นยังไงนะ

ฟันผุ คือ โรคที่เนื้อฟันได้รับความเสียหายจากการที่แร่ธาตุในเนื้อเยื่อฟันและผิวฟันถูกทำลายไปโดยเชื้อจุลินทรีย์ แบคทีเรีย และสภาวะความเป็นกรดภายในช่องปาก ซึ่งถ้าหากปล่อยให้แร่ธาตุถูกทำลายต่อเนื่องไปเรื่อย ๆ โดยไม่เข้ารับการรักษาอย่างถูกต้อง ก็จะเกิดปัญหาฟันผุเป็นรูที่ตัวฟันหรือโพรงฟันตามมานั่นเอง แล้วมันไม่ใช่แค่ทำให้เสียความมั่นใจเพียงอย่างเดียวที่ผิวฟันเป็นรูดำ ๆ จนมองเห็นได้นะคะ แต่สร้างความรู้สึกเสียวฟันแบบจื๊ดดดด กินอะไรก็ไม่อร่อยเหมือนเดิม และในทางร้ายแรงที่สุดก็คือต้องถอนฟันซี่นั้นออก เสียฟันแท้ไปถาวรเลยทีเดียว

ฟันผุเกิดจากอะไร ทำไมมันถึงผุได้

ฟันผุเกิดจากคราบแบคทีเรียที่สะสมรวมตัวกับเศษอาหารและน้ำลาย กลายเป็นคราบเหนียว ๆ เกาะตัวกันอยู่บนผิวฟัน ซึ่งเจ้าแบคทีเรียเหล่านี้จะกลายสภาพเป็นกรดเข้าไปกัดกร่อนแร่ธาตุที่บริเวณผิวฟันนั่นเองค่ะ

ในช่วงระยะแรก ๆ ฟันจะเริ่มผุเป็นรูเล็ก ๆ บางคนอาจไม่ทันสังเกตเห็นเลยด้วยซ้ำ และระยะนี้จะยังไม่มีอาการเจ็บปวดเสียวฟันอะไร ซึ่งตรงนี้แหละที่ทำให้คนประมาทนึกว่าสุขภาพฟันของตัวเองยังดี ไม่มีปัญหา กว่าจะมารู้ทีหลังก็ตอนที่แร่ธาตุถูกทำลายลงไปลึกมาก ๆ จนขยายลุกลามกลายเป็นรูขนาดใหญ่ที่คนชอบแซวว่าเหมือนโดนแมงกินฟัน

3 พฤติกรรมที่ทำให้ฟันแท้ผุ คุณอาจยังไม่รู้ตัว กำลังทำอยู่หรือเปล่า

1. ใช้ยาสีฟันที่ไม่มีฟลูออไรด์ (Fluoride)

ฟลูออไรด์ เป็นสารสำคัญที่มีฤทธิ์ช่วยป้องกันอาการฟันผุได้อย่างมีประสิทธิภาพ จัดเป็นสิ่งที่ห้ามขาดเลยค่ะในการเลือกยาสีฟัน เพราะฟันผุเกิดจากแบคทีเรีย การใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ซึ่งมีคุณสมบัติช่วยลดการก่อตัวของคราบแบคทีเรีย และเคลือบผิวฟันจึงลดอาการฟันผุได้เป็นอย่างดี ลองเช็กดูว่ายาสีฟันที่ใช้อยู่มีฟลูออไรด์หรือไม่ เพราะบางยี่ห้อก็ไม่ได้ใส่ไว้นะคะ

2. การทานอาหารที่มีน้ำตาลเยอะ (Carbohydrates)

อาหารและสุขภาพช่องปากเป็นเรื่องที่สัมพันธ์กันมากกว่าที่คิด โดยเฉพาะอาหารกลุ่มคาร์โบไฮเดรต จำพวกแป้งและน้ำตาล มักจะชอบทำปฏิกิริยากับแบคทีเรียแล้วกลายสภาพเป็นกรด แล้วฟันผุเกิดจากกรดเหล่านี้ที่เข้ามากัดกร่อนทำลายผิวฟัน ดังนั้นควรจำกัดการทานอาหารกลุ่มคาร์โบไฮเดรต หรือถ้าเลี่ยงไม่ได้ควรทำความสะอาดให้ดีหลังทานทุกครั้งค่ะ

3. ฟันผุเกิดจากรักษาความสะอาดช่องปากและฟันไม่ดี

การไม่รู้วิธีแปรงฟันที่ถูกต้องหรือแปรงไม่สะอาดทั่วถึงก็ทำให้เกิดคราบแบคทีเรียสะสมจนเกิดฟันผุได้เช่นกันค่ะ ที่จริงแล้วการดูแลความสะอาดได้ไม่ดีพอเป็นสิ่งที่ทำให้ฟันผุได้ง่ายที่สุดเลย รวมถึงเสี่ยงเป็นโรคปริทันต์หรือเหงือกอักเสบอีกด้วย โดยเฉพาะบริเวณฟันกราม และตามหลุมร่องฟันเพราะเป็นตำแหน่งที่เศษอาหารเข้าไปสะสมง่าย รวมทั้งทำความสะอาดยากกว่าบริเวณอื่น ๆ

อาการของฟันผุ ในแต่ละระยะ

ฟันไม่ได้อยู่ ๆ ก็ผุเป็นรูใหญ่ทันที แต่ว่ามันมีระยะเวลาของมันค่ะ ถ้าหมั่นไปให้คุณหมอตรวจแล้วเจอตั้งแต่ระยะแรก ๆ ก็จะสามารถรักษาได้ง่าย และรวดเร็ว แต่ในทางกลับกันถ้ารอให้มันลุกลามไประยะท้าย ๆ อาจจะมีปัญหาฟันผุถึงโพรงประสาทฟันที่นอกจากจะมองดูไม่สวยงามแล้ว ยังเกิดการติดเชื้ออักเสบ มีอาการปวดบวมเป็นตุ่มหนองเลยก็ได้ค่ะ ซึ่งลำดับอาการของฟันผุในแต่ละระยะเวลา มีดังต่อไปนี้

ฟันผุระยะที่ 1   

ระยะเริ่มต้นจะมองเห็นรูผุที่บริเวณผิวฟัน อาจมีสีเทา สีดำ หรือสีขาวขุ่นรอบ ๆ ระยะนี้ยังไม่มีอาการเจ็บปวดอะไร ซึ่งหากสังเหตเห็นเร็ว จะสามารถยับยั้งการลุกลามของฟันที่เกือบจะผุหนักได้ค่ะ

ฟันผุระยะที่ 2   

รูผุขยายใหญ่ ลุกลามกว้างและลึกขึ้นเข้าไปถึงชั้นเนื้อฟันใกล้โพรงประสาท ช่วงนี้จะเริ่มมีอาการเสียวฟันแล้วค่ะ โดยเฉพาะเมื่อกินขนมหวานหรือน้ำเย็น

ฟันผุระยะที่ 3   

รูฟันผุลุกลามลึกลงไปถึงโพรงประสาทฟัน ซึ่งเป็นที่อยู่ของประสาทรับความรู้สึก ทำให้ปวด เคี้ยวอาหารลำบาก

ฟันผุระยะที่ 4   

การอักเสบลุกลามออกไปรอบตัวฟัน อาจเกิดฝี หนอง ฟันโยก ปวดมากจนเคี้ยวอาหารไม่ได้ เมื่อไม่สามารถรักษาฟันซี่ที่ผุไว้ได้ วิธีรักษาฟันผุในระยะนี้คือต้องถอนฟันซี่นั้นออกเท่านั้น ทำให้เกิดการสูญเสียฟันแท้ และมีปัญหาอื่น ๆ ตามมาได้อีกมากค่ะ

ฟันผุรักษายังไง สามารถหายเองได้ไหม

หากฟันแท้ผุไปแล้วไม่สามารถกลับคืนสภาพเดิมได้เองแน่นอนค่ะ เพราะว่าบริเวณนั้นไม่มีเซลล์ที่มีชีวิตอาศัยอยู่ในเคลือบฟันแล้ว ต่อให้พยายามแปรงฟันบริเวณที่เป็นรูมากขนาดไหนก็ไม่มีประโยชน์ วิธีเดียวที่จะแก้ไขได้คือเข้ารับการรักษากับคุณหมอผู้เชี่ยวชาญตัวจริงเท่านั้น ซึ่งฟันผุรักษายังไงได้บ้างก็มีหลายวิธี และแบ่งไปตามระยะเวลาของอาการ ดังนี้ค่า

อุดฟัน ปิดรอยผุดำ ๆ

เมื่อฟันผุเห็นเป็นรูชัดเจน อยู่ในระยะที่มีการทำลายเฉพาะถึงส่วนเนื้อฟัน ส่วนใหญ่คุณหมอจะอุดฟันให้ค่ะ เป็นวิธีที่สะดวก และง่ายที่สุด ซึ่งการอุดฟัน มีวัสดุ 2 แบบให้เลือก คือ

1. วัสดุคอมโพสิต เรซิน (Composite Resin)

เป็นวัสดุที่สีเหมือนฟันจึงได้รับความนิยมพอสมควร สามารถใช้อุดได้ทั้งฟันหน้าและฟันหลัง แต่ข้อเสียก็คือไม่ค่อยแข็งแรง ถ้าไปกัดของแข็งก็มีโอกาสแตกหักสูงค่ะ

2.วัสดุอมัลกัม (Amalgam)

เป็นวัสดุโลหะสีเทาหรือสีเงินที่ได้รับความนิยมมากที่สุด ด้วยความที่มันแข็งแรงทนทาน และราคาไม่แพงมาก โดยปกติมักใช้กับฟันหลัง เช่น ฟันกราม หลุมร่องฟันลึก หรือบริเวณซอกฟัน คอฟัน ที่มีคราบจุลินทรีย์สะสมไว้มาก 

อ่านเพิ่มเติมได้ที่บทความ อุดฟันเจ็บไหม เลือกอุดแบบไหนได้บ้าง? มัดรวมคำตอบมาให้แล้ว

รักษารากฟัน ซ่อมแซมไปยันราก

เป็นการรักษาโรคฟันผุที่มีการลุกลามเข้าไปถึงโพรงประสาทฟันแล้ว ต้องรักษาตั้งแต่รากฟันเพื่อทำความสะอาดหรือกำจัดเส้นประสาท เนื้อเยื่อที่ติดเชื้อหรืออักเสบภายในโพรงประสาทฟันออกไป หลังจากทำความสะอาดเสร็จแล้วก็จะทำการรักษาด้วยการอุดปิดรากฟัน และครอบฟันเพื่อซ่อมแซมฟันให้กลับมาแข็งแรงใช้งานได้ตามเดิม ช่วยให้คนไข้ไม่จำเป็นต้องถอนฟันออกไป ซึ่งเป็นวิธีการที่สามารถช่วยรักษาฟันไว้ได้นั่นเอง และยังป้องกันการติดเชื้อฟันเรื้อรัง และรากฟันเป็นหนองอีกด้วย

อ่านเพิ่มเติมได้ที่บทความ รักษารากฟัน คืออะไร เจ็บไหม ไม่รีบรักษาฟันเป็นหนองจริงหรือเปล่า ?

ถอนฟันที่ผุมาก ออกจากปากอย่าให้เหลือ

เมื่อการอักเสบลุกลามไปมาก คุณหมอก็มักจะแนะนำให้รักษาด้วยการถอนฟันผุซี่นั้นออกไป เพราะไม่เหลือเนื้อฟันที่จะสามารถรักษาฟันซี่นั้นไว้ได้แล้วค่ะ มันเหมือนของที่เก็บเอาไว้ก็ไร้ประโยชน์ก็ควรกำจัดทิ้งไป แต่หลังจากนั้นก็ต้องใส่ฟันปลอมทดแทนฟันที่ถูกถอนออกไปเพื่อป้องกันฟันล้มและเพื่อความมั่นใจของตัวคนไข้เองด้วยค่ะ ซึ่งฟันปลอมก็มีหลายรูปแบบ แบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ ๆ คือ ฟันปลอมแบบถอดได้ และ ฟันปลอมแบบติดแน่น

อ่านเพิ่มเติมได้ที่บทความ ฟันปลอม มี่กี่แบบ? แบบไหนดีที่สุด? ระวังอันตรายจากฟันปลอมเถื่อน !?

ครอบฟัน ปิดหลุมและซอกผุไปเลย!

เนื่องจากเศษอาหารมักเข้าไปติดตามซอกฟัน หรือหลุมร่องฟันได้ง่าย การครอบฟันปิดหลุมและซอกเหล่านั้นไปเลย ช่วยอำนวยความสะดวก ทำให้รักษาความสะอาดได้ง่ายยิ่งขึ้นค่ะ เหมาะกับฟันที่ผุเยอะมากเป็นเวลานาน จนเนื้อฟันเหลือน้อย ทำให้ไม่สามารถรักษาได้ด้วยการอุดฟันแบบปกติทั่วไป

อ่านเพิ่มเติมได้ที่บทความ ครอบฟัน คืออะไร? เจ็บไหม? ตอบข้อสงสัย ดีขนาดนี้รู้งี้ทำนานแล้ว

วิธีรักษาฟันผุมีหลายตัวเลือก และรายละเอียดยิบย่อยอีกมากมาย คนไข้สามารถเข้ามาปรึกษาฟรีกับคุณหมอโดยตรงที่คลินิก Teeth Talk หรือคลิกปุ่มขอคำปรึกษาผ่านไลน์ด้านล่างนี้ได้เลยค่า

ฟันผุจัดฟันได้ไหม

คนที่กำลังเจอปัญหาฟันผุ และต้องการจัดฟันต้องกังวลอยู่แน่ ๆ แต่ข่าวดีคือต่อให้ฟันกำลังผุก็สามารถจัดฟันได้ค่า เพียงแค่อาจจะมีขั้นตอนมากกว่าตรงที่ต้องรักษาฟันที่ผุให้เรียบร้อย เช่น อุดฟัน ถอนฟันก่อนติดเครื่องมือนั่นเอง ขั้นตอนเหล่านี้จะอยู่ในขั้นตอนเคลียร์ช่องปากซึ่งก่อนจัดฟันคุณหมอจะถอนฟันบางซี่หรือฟันที่มีอาการผุเยอะออก เพื่อเตรียมสภาพช่องปากให้พร้อมเป็นปกติอยู่แล้วค่า 

4 คาถาป้องกัน ไม่ให้ฟันผุได้อีก

1. แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ครั้งละ 2 นาที

แปรงฟันทุกวันเป็นประจำห้ามขาด แปรงทั้งฟัน เหงือก ลิ้น และกระพุ้งแก้มร่วมด้วย เพื่อขจัดเศษอาหารที่มักเข้าไปสะสม ลดโอกาสเกิดฟันผุ หินปูน และเหงือกอักเสบอีกด้วย 

แอดมินแนะนำว่าให้แปรงฟันหลังทานอาหารเช้าจะดีที่สุดนะคะ จะได้ไม่กังวลกับการเว้นระยะเวลา 30 นาที ก่อนทานอาหาร และยังสามารถแปรงสิ่งต่าง ๆ ที่ทานในมื้อเช้าออกไปได้อีกด้วย ลดโอกาสฟันผุที่เกิดจากแปรงฟันไม่สะอาดได้ดีเลย

แปรงฟันก่อนนอน ตอนกลางคืนเป็นช่วงเวลาที่ปากแห้ง น้ำลายน้อย แบคทีเรียเยอะ ทำให้เกิดฟันผุและกลิ่นปากได้ง่าย

เพื่อความสะอาดขั้นสุด ควรแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ทุกครั้ง ไม่ต่ำกว่า 2 นาที โดยแปรงให้ทั่วทั้งด้านนอก ด้านในของฟันแถวบนและฟันแถวล่าง จะช่วยรักษาฟันที่เกือบจะผุให้กลับสู่ปกติได้

2. เทคนิคแปรงฟันแบบแห้ง

การแปรงฟันแห้งคือการแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์โดยไม่บ้วนปากทั้งก่อนแปรงและหลังแปรงฟันค่ะ เพื่อให้ฟลูออไรด์ได้อยู่ในช่องปากของเรายาวนานมากพอที่จะออกฤทธิ์ของมัน

ก่อนการแปรงฟัน ไม่ต้องบ้วนน้ำ ไม่ต้องเอาแปรงจุ่มน้ำก่อนบีบยาสีฟัน เพื่อที่เวลาแปรงฟันจะได้ไม่มีน้ำและฟองเต็มปาก ซึ่งทำให้แปรงลำบาก  

หลังการแปรงฟัน ไม่ต้องบ้วนน้ำเพื่อล้างยาสีฟันออก แค่บ้วนน้ำลายและฟองยาสีฟันทิ้งก็เพียงพอแล้ว หลังจากการแปรงฟันแล้ว ควรงดน้ำและอาหารประมาณ 30 นาที 

3. ใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์

ในการเลือกยาสีฟัน ฟลูออไรด์เป็นส่วนประกอบที่สำคัญมากที่สุด เพราะมีส่วนช่วยซ่อมแซม เสริมสร้าง เคลือบให้ฟันแข็งแรงจากการแลกเปลี่ยนแร่ธาตุ รวมทั้งยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียที่สามารถลดอาการฟันผุได้ดี 

4. เข้ามาตรวจเช็กสุขภาพฟันกับคุณหมอทุก ๆ 6 เดือน

เปรียบเสมือนการตรวจเช็กระยะของรถยนต์ เพราะถ้าเราดูแลสม่ำเสมอ การจะเจอปัญหาอะไรก็มักจะเป็นระยะแรก แก้ไขได้อย่างรวดเร็วไม่แพง ไม่เจ็บ แต่ถ้าเรารอจนมีปัญหาใหญ่ เช่น ฟันผุถึงโพรงประสาทฟันมาแล้ว การรักษาก็มักจะแพง ใช้เวลานาน และอาจจะมีความเจ็บปวดที่มากกว่าเช่นกันนั่นเอง

เลือกคลินิกรักษาฟันผุยังไงดี

คลินิกทำฟันเปิดเยอะแยะไปหมดแบบนี้ บางคนอาจจะเลือกไม่ถูกนะคะว่าจะไปรักษาฟันที่คลินิกไหนดี ยิ่งถ้ามาพบว่าฟันแท้ผุหนัก ขั้นตอนการรักษาก็อาจจะยุ่งยากและมีค่าใช้จ่ายตามมามากกว่าที่คิด ดังนั้นแอดมินจึงอยากให้คนไข้พิจารณาปัจจัยต่าง ๆ ดังนี้ ก่อนเลือกคลินิกทำฟันนะคะ

• คลินิกสะอาด อุปกรณ์ทันสมัย ได้มาตรฐาน 
• มีคุณหมอเฉพาะทางตัวจริงประจำอยู่ที่คลินิก 
• การเดินทางสะดวก ใกล้บ้าน ใกล้ที่ทำงาน หรือใกล้ระบบขนส่ง
• สังเกตรีวิว หรือถามคนที่เคยใช้บริการตัวจริง ว่าบริการดีไหม คุณหมอสามารถให้คำแนะนำ และวางแผนการรักษาได้เป็นอย่างดีหรือไม่ 

ทำไมต้องรักษาฟันผุที่ Teeth Talk Dental Clinic

• อยู่ในการดูแลของทันตแพทย์เกียรตินิยมอันดับ 1 โดยตรง
• เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้มีความทันสมัย ปลอดภัย และได้มาตรฐาน
• ใส่ใจในการตรวจและวางแผนการรักษา เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด
• ราคาเข้าถึงง่าย และเหมาะสม
• มีทันตแพทย์ประจำคลินิกทุกวัน

เห็นไหมคะว่าปัญหาฟันแท้ผุ ที่หลาย ๆ คนละเลยมันน่ากลัวขนาดไหน ถ้าไม่อยากให้ตัวเองต้องเจอปัญหานี้อย่าปล่อยให้มันลุกลาม จนต้องมาเสิร์ชหาวิธีรักษาฟันผุแบบนี้ ต้องเข้ามาเช็กสุขภาพฟันเพื่อป้องกันไม่ให้ฟันผุที่ Teeth Talk Dental Clinic เลยค่า

บทความเพิ่มเติม